Ano ang Diwata?

Diwata

Ano ang Diwata? 

 Ang Diwata mga makapangyarihang nilalang, mga lumang diyos at diyosa, mga espiritu ng kalikasan.

Sa mitolohiyang Pilipino, ang isang diwata (hango mula sa Sanskrit na devata देवता; )o espiritu ang iba ay diyos o diyosa. Nagkaroon ng mga antas ng kahulugan ang katawagang "diwata" simula noong paglagom nito sa mitolohiya ng pre-kolonyal na mga Pilipino. Tradisyunal na ginagamit ang katawagan sa mga rehiyon ng Kabisayaan, Palawan, at Mindanao, samantalang anito ang ginagamit kapag sinasalarawan ang engkanto sa Luzon. Parehong katawagan ang ginagamit sa Bikol, Marinduque, Romblon, at Mindoro, na pinapahiwatig ang walang pinapanigang lugar para sa dalawang katawagan.

Mga diwata

Ang diwata sa mitolohiyang Pilipino ay may malalim na pinagmulan sa Hinduismo, na nagpapakita ng makasaysayang koneksyon ng bansa sa India at Timog-Silangang Asya bago dumating ang mga kolonyalistang Espanyol. Ang salitang diwata ay nagmula sa salitang Sanskrit na "devata," na nangangahulugang diyos o banal na nilalang. Noong panahon ng pre-kolonyal, maraming Pilipino ang nagsagawa ng isang uri ng Animistang Hinduismo o naimpluwensyahan ng mga paniniwalang Hindu-Buddhist, at ang mga diwata ay sinasamba bilang mga makapangyarihang diyos, diyosa, at mga espiritu ng kalikasan, na katulad ng mga Hindu devas.

Diwata

Diwata

Diwata

Sa mitolohiyang Pilipino, ang konsepto ng diwata ay nag-evolve nang malaki sa paglipas ng panahon, mula sa mga makapangyarihang diyos, dyosa at espiritu ng kalikasan hanggang sa isang mas kontemporaryong pagkakakilanlan bilang magagandang nilalang ng kalikasan. From gods to goddess to nymphs and druids and fairies.

Diwata

Tradisyunal na Diwata

Diwata ng Digmaan

Noong sinaunang panahon bago ang kolonyalismo, ang mga diwata ay iginagalang bilang mga diyos, pangunahing mga diyos, at mga espiritu ng kalikasan. Sila'y mga tagapamagitan sa pagitan ng mga tao at ng mas makapangyarihang mga diyos, at may kakayahang kontrolin ang mga elemento ng kalikasan tulad ng mga kagubatan, bundok, ilog, at dagat. Bilang mga tagapag-alaga at tagakontrol ng kalikasan, ang mga tao ay naghahandog ng sakripisyo o dasal upang patahimikin sila at maiwasan ang mga sakuna gaya ng tagtuyot, baha, o sakit. Ang ilang diwata ay nauugnay sa partikular na mga lugar, tulad ng bundok o puno, at pinaniniwalaang sila ang tagapangalaga ng kalusugan at balanse sa mga lugar na iyon, pati na sa digmaan.

Ang mga Lumang Diyos na Hindi Nakalimutan

Mga Diwata ng Buwan

Sa maraming katutubong tradisyong animista, ang mga diwata ay may mataas na estado sa isang panteon ng mga diyos at espiritu. Madalas silang inilalarawan bilang magaganda at hindi pangkaraniwang nilalang, may kakayahang kontrolin ang mga pwersa ng kalikasan, magbigay ng biyaya, o magparusa. Halimbawa, ang diwata na si Maria Makiling na dating si Diyan Masalanta isang dyosa

ay isang kilalang espiritu sa Luzon, na pinaniniwalaang naninirahan sa Bundok Makiling, kung saan kontrolado niya ang kasaganaan ng lupa at maaaring magdala ng swerte o kamalasan sa mga nakakasalubong sa kanya. Ang mga sinaunang diwata ay makapangyarihan at kinatatakutan o iginagalang ng mga sinaunang Pilipino.

Mula sa mga diyos at diyosa naging mga Engkanto

Ang mga banyagang mananakop ay palaging nais sirain at hamakin ang mga sinaunang diyos upang magdulot ng pagkakawatak-watak at mapalakas ang kanilang kapangyarihan sa mga lokal na populasyon. Noong dumating ang mga Espanyol noong ika-16 na siglo, nakita nila ang malalim at iba't ibang paniniwala ng mga katutubo. Upang palaganapin ang Kristiyanismo at makuha ang kontrol, ipinakilala nila ang mga katutubong diyos at espiritu bilang masama o hindi mahalaga, binibigyan sila ng mas mababang kahalagahan kumpara sa Kristiyanong Diyos. Dahil dito, ang mga makapangyarihang diyos ay bumaba sa antas ng mga espiritu ng kalikasan o maliliit na engkanto na tinatawag na lambana. Ang mga dating makapangyarihang diyos ay naging mga pigura lamang sa mito.

Ano ang Tawag sa lalaking diwata? 

lalaking Diwata

Lalaking diwata, sa totoo lamang ang diwata ay isang gender neautral o pwede sa babae at lalaki na tawag sa mga diyos o diyosa, sa mga espiritu ng kalikasan. Ang mga diwata ay itinuturing na makapangyarihang mga espiritu ng kalikasan o mga diyos at diyosa, at maaari silang maging lalaki o babae, kaya't ang terminong diwata ay walang kasarian (gender-neutral).pero pupwede rin ang Engkantado o lambino

Makabagong Diwata

Babaeng Diwata

Sa paglipas ng panahon, lalo na sa pagdating ng kolonyalismo at paglaganap ng Kristiyanismo, nagbago ang imahe ng mga diwata. Sa kasalukuyang mga kwento at alamat, ang mga diwata ay mas nauugnay sa mga espiritu ng kalikasan na tulad ng mga dryad o  fairies o di kaya pixies  maliliit na engkanto, katulad ng mga engkanto sa mitolohiyang Europeo. Ang mga makabagong diwata ay madalas na inilalarawan bilang mga tagapangalaga ng mga bundok, puno, at kalikasan, na may mas mahinahon at mapaglarong diwa kumpara sa kanilang makapangyarihang anyo noong unang panahon.

Ang Diwata at Lambana sa Kasalukuyang Mito

Diwata at mga Lambana

Ang pagbabagong ito mula sa mga makapangyarihang diyos mas bumaba ang tingin o rango ng mga diwata tulad ng mga engkanto, ay nagpapakita ng ebolusyon ng mga paniniwala kasabay ng pagbabago ng lipunan. Ang mga tradisyunal na diwata ay sumasalamin sa malalim na paggalang ng mga sinaunang Pilipino sa kalikasan at mga pwersa nito, habang ang mga modernong diwata at lambana ay kumakatawan sa isang mas magaan at imahinatibong pagsasalaysay, na umaayon sa mga kwento ng magical realism at pantasya.

Diwata ng Digmaan

Ang Diwata Bilang Isang pangkalahatang na Termino

Dahil sa pagsasamang ito, ang salitang diwata ay naging isang payong o pangkalahatang na termino sa makabagong mitolohiyang Pilipino. Saklaw na nito ang malawak na uri ng mga nilalang, mula sa mga diyos at diyosa hanggang sa mga espiritu ng kalikasan, (gods, goddesses, dryads,nymphs fairies pixies), at mga engkanto tulad ng lambana. Ipinapakita nito ang likas na kakayahang magbago ng mitolohiyang Pilipino, kung saan ang nakaraan at kasalukuyan ay nagsasama upang bumuo ng isang masalimuot at inklusibong espiritwal na balangkas.

Isang Perpektong Pagsasama ng Luma at Bago: Kabutihan, Kalikasan, at Kagandahan

Diwata at mga Lambana

Ang modernong pagsasalaysay ng mitolohiyang diwata ay nagpapakita ng isang harmonisadong pagsasama ng luma at bagong mitolohiyang Pilipino, kung saan ang mga sinaunang diyos ng kalikasan at kanilang napakalaking kapangyarihan ay nagkaroon ng mas mahinahon at mapagpala na anyo. Ang diwata sa kasalukuyan ay kumakatawan sa kagandahan ng kalikasan, kabutihan ng mga espiritu, at ang nag-aarugang kapangyarihan ng kalikasan, na patuloy na nagtataglay ng makabuluhang kahulugan sa kultura.

Ang mga diwata ay nananatiling mga tagapangalaga ng kalikasan, ngunit nagbago sila mula sa mga makapangyarihang pwersa tungo sa mga mas mapagkalingang nilalang, mga tagapagpanatili ng balanse sa pagitan ng tao at kalikasan. Ang ebolusyon ng diwata ay nagpapakita ng patuloy na esensya ng mitolohiyang Pilipino—isang sistema ng paniniwala na patuloy na yumayakap sa banal at natural, na pinagsasama ang kadakilaan ng nakaraan sa mahika ng kasalukuyan.

Ano ang pinagkaiba ng Diwata sa Lambana ?

 Sa mitolohiyang Pilipino, diwata at lambana ay parehong nilalang na may kaugnayan sa kalikasan at espirituwal na mundo, ngunit may mga pagkakaiba sila sa ilang aspekto. Sa mito at kwentong Bayan ang diwata at mga lambana ay buhay na buhay at kilala.

DIWATA

Diwata

1. Diwata

• Kalagayan: Ang diwata ay karaniwang itinuturing na isang uri ng espiritu o diyos o diyosang may kapangyarihan sa kalikasan. Sila ay iniuugnay sa mga kagubatan, bundok, at mga anyong-tubig, at kadalasan silang pinaniniwalaang nag-aalaga o nangangalaga sa mga lugar na ito.

Diwata

• Hitsura at Kapangyarihan: Ang mga diwata ay karaniwang inilalarawan bilang magaganda, mahiwagang nilalang kadalasan ay babae na may kakayahang magbigay ng mga biyaya o sumpa. Maaari silang maglabas ng galit kung ang kalikasan o mga sakop nila ay naabuso, kaya't minsan sila'y kinatatakutan o iginagalang ng mga tao.

• Halimbawa: Si Maria Makiling, isang kilalang diwata na tagapagbantay ng Bundok Makiling, ay isa sa pinakasikat na diwata sa mitolohiyang Pilipino.

• Pinagmulan ng Salita: Nagmula ang konsepto ng diwata mula sa salitang Sanskrit na "devata," na nangangahulugang diyos o diyosa.

LAMBANA

Lambana

2. Lambana

• Kalagayan: Ang lambana ay mas maliliit na espiritu na karaniwang nauugnay sa kalikasan o mga halaman. Sila ay mas katulad ng mga diwata sa diwa ng pagiging elemental na nilalang, ngunit sila'y mas maliit at tila may partikular na relasyon sa mga halaman o bulaklak.

lambana

• Hitsura at Kapangyarihan: Ang lambana ay madalas inilalarawan bilang maliliit, mala-duwende o "fairy"-like na nilalang. Karaniwan silang inilalarawan maliliit na may pakpak ng tutubi o paro-paro. Minsan sin liit ng mga insekto o bulaklak, May kakayanan din silang mag anyo bilang tao o sing laki ng tao, at mayroon ding kapangyarihang espiritwal ngunit hindi kasing lakas ng mga diwata.

• Ugnayan sa Mitolohiya: Ang lambana ay maaaring ituring na mas mababang antas ng mga espiritu kumpara sa diwata, at maaaring mas limitado ang kanilang kapangyarihan sa isang partikular na bahagi ng kalikasan gaya ng mga halaman o maliliit na bahagi ng kagubatan.

Paghahambing:

• 
  Laki at Kapangyarihan: Ang mga diwata ay kadalasang mas malalaki at mas makapangyarihan, habang ang lambana ay mas maliliit  at may pakpak ng kulisap at mas simple ang kanilang mga kapangyarihan.

• Saklaw ng Impluwensya: Ang mga diwata ay nauugnay sa mas malalaking bahagi ng kalikasan tulad ng kabundukan at kagubatan, habang ang lambana ay mas maliit ang sakop tulad ng mga halaman o mga partikular na lugar sa kalikasan.

• Pakikitungo sa Tao: Pareho silang may kakayahang makipag-ugnayan sa mga tao, magbigay ng biyaya, o magdala ng parusa, ngunit ang mga diwata ay madalas mas kinatatakutan at higit na iginagalang dahil sa kanilang mas malalaking kapangyarihan.

Bagama’t parehong may kinalaman sa kalikasan at mahiwagang mundo, ang diwata ay mas itinuturing na malalaking nilalang na parang diyos o diyosa, habang ang lambana ay mas maliit, mas partikular na nilalang na may kaugnayan sa mga halaman at kalikasan.