lalambanang

why all the blank pages?

The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man demanding book sources of the stories and information. harassment by repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

alamat ng mainit na bukal ng Tiwi

PAGE UNDER CONSTRUCTION

why all the blank pages?

The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man demanding book sources of the stories and information. harassment accompanied repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

lumang Ibalon uri,gawi at pamumuhay bago dumating ang mga Kastila

why all the blank pages?

The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man demanding book sources of the stories and information. harassment by repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

Bakit mabait at palakaibigan ang mga taga Bikolandia?

PAGE UNDER CONSTRUCTION

why all the blank pages?

The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man demanding book sources of the stories and information. harassment by repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

REHIYON

1. 1. REHIYON V
2. 2. Rehiyon ng Bicol Binubuo ng mga lupaing: (Almanac 232) Rehiyon V - panlima sa mga may pinakamalaking pangkat ng mga etnolinggwistika sa Pilipinas: may mga Agtas na matatagpuan sa Isarog ng Iriga. Wikang Bicol - ibinatay sa Malayo Polynesian na may halong Arabia, Intsik at Kastila. (Lorenzo et al. 19) Albay Masbate Camarines Sur Sorsogon Camarines Norte Catanduanes
3. 3. Pangunahing hanapbuhay: pagsasaka at pangingisda Pangunahing produktong agrikultural - abaka, niyog, pinya, palay, mais at saging. Sa kanila nanggaling ang mga balitang pili nuts. Mayaman sa produktong metal - ginto, pilak at kromo. Pati di-metal: buhangin, graba, uling, apog, perlita, silica marmol, buhanging itim, buhanging puti, guano, at asin. Kilala ang Bicol na “Ibalon mula sa salitang Ibalio” - ilipat sa kabilang paligid o mga taong marunong tumanggap ng panauhin.
4. 4. Sa Sorsogon, unang dumaong ang mga Kastila noong 1567 at sa unang dokumento nila ay nabanggit ang Ilog Bicol. Tinawag din ang Bicol na “Los Camarines” ng mga Kastila. KATANGIAN NG MGA BIKOLANO - relihiyoso, tahimik, palakaibigan, masayahin at matibay ang loob sa mga pagsubok sa buhay. Mahilig sa pagkaing may gata at sili.
5. 5. KAUGALIAN SA PANLILIGAW: •Lagpitao o palaktaw-laktaw - unang pagkikita sa pamamagitan ng isang tagapamagitan. •Pasanco - pagsusuri ng bawat isa sa prospektibong kapareha. •Pag-agad - paninilbihan sa Tagalog. Ang panunuyo ng lalaki sa pamilya ng babae, may negosasyon din bago ikasal (dowry) o dote sa Katagalugan. •Sinakat - regalo sa babaing ikakasal mula sa mga kamag-anak na dumalo sa kasalan. •Ilinakad - ekstrang bayad pag ang babaing ikakasal ay siyang pinakamatanda sa pamilya. •Sayod (drawings) ng kasunduan sa pagpapakasal - ang dalawang panig ay nagsasagawa ng tronco (panunusog ng lahi/pinagmulang angkan para maiwasan ang pagsasama ng magkamag-anak).
6. 6. •Pagcaya - sa wakas ang pagsaksi sa kasal. •Pururan o Hurulungan - ang pagbibigay ng mga regalo. •Pastoras - kaugalian kung Kapaskuhan. Ang mga sayaw at awitin nito’y pinananatili at ipinamamana ng pamilya at kamag-anak ng “parabulo” o tagapagsanay.
7. 7. Alba
8. 8. Albay •Kabisera: Lungsod ng Legaspi •May labimpitong (17) munisipyo o bayan Pinagmulan ng salitang Albay: (a) “Ibal” - sentro ng kalakalan/bilihan, (b) “baybay” - tabing dagat, (c) “alhay” - patuyuin ang nilabhan, (d) “antabay” - sandigan para suporta, dahil ang Albay ay suporta ng Luzon. Ang pinakamalaking bahagi ng lalawigan ay nakasandig sa maalamat na Bulkang Mayon na kinuha ang pangalan sa salitang “Magayon” na ang ibig sabihin ay maganda. Sawagnan - unang pangalan ng Albay. Tinawag itong Albaybay nang gawing isang bayan noong 1616. Di naglaon, ito’y naging Albay. Hinati ito sa dalawang lalawigan: Albay at Sorsogon.
9. 9. Albay Sawagnan - unang pangalan ng Albay. Tinawag itong Albaybay nang gawing isang bayan noong 1616. Di naglaon, ito’y naging Albay. Hinati ito sa dalawang lalawigan: Albay at Sorsogon. Albay ang sentrong lalawigan ng Rehiyon V. Pagsasaka - pangunahing hanapbuhay dahil sa taba ng lupa at maganda ang klima. Abaka - pangunahing produkto
10. 10. Albay MAGAGANDANG TANAWIN: •Cagsawa Ruin, •Pali Falls, •Bulkang Mayon, •Bulkang Bulusan, •Hayop-Hayopan Cave sa Camalig, •Maglaboy Boiling Cave, •Naglagbay Lake sa Tiwi, ang •Kalayukay Beach at Beach Puro, at • Tiwi Hot Spring.
11. 11. Camarines Sur Pinakamalaki sa mga lalawigan ng Rehiyon V. Binubuo ng dalawang lungsod: Naga at Iriga at 35 munisipalidad. Pili ang kabisera o kapital nito, Bikol ang pangunahing diyalekto.
12. 12. Camarines Sur Ang Camarines Sur at Norte ay isa lamang probinsiya noon, ngunit nahati sa dalawang lalawigan: Camarines Sur at Camarines Norte na may apat na distrito: (1) distrito ng Nueva Caceres, (2) distrito ng Rinconada, (3) distrito ng Iriga, at (4) distrito ng Isarog.
13. 13. Camarines Sur Pangingisda, pagsasaka, at paghahayupan - mga pangunahing hanapbuhay. MAGAGANDANG TANAWIN: • Carolina Resort, Inarikan Dam, • Kayumanggi Resort, Malabsay Falls, • Nabontolan Spring, Penafrancia Resort, • Trinity Resort, Metropolitan Cathedral, • University of Nueva Caceres, Penafrancia Shrine.
14. 14. Camarines Norte ü Pangalawa sa pinakamaliit na lalawigan ng Rehiyon ng Bicol, na may eryang humigit-kumulang sa 2,112 kilometrong parisukat. ü Walang lungsod ang lalawigang ito, at binubuo ng labindalawang (12) bayan o munisipalidad. ü Korteng “hump” umbok sa mapa na wari’y nakasalalay sa mga karatig na lalawigan ng Quezon at Camarines.
15. 15. Camarines Norteü Pagsasaka, pagmimina at pansariling hanapbuhay (Cottage Industries)- ang pinagkakakitaan ng mga mamamayan. ü MAGAGANDANG TANAWIN: • Bagasbas Beach, Bikol National Park, • Pulong Data, Canton Cave, Lanot Soda Spring, • Mananap Falls, at ang Tulay na Lupa Reservoir.
16. 16. Sorsogon ü Isa sa pinakamakasaysayang lugar sa Pilipinas. Dito idinaos ang kauna- unahang misa sa pulo ng Luzon. Idinaos ito sa Otabu, bayan ng Bulan, Hibalong sa Magallanes na kung saan ay unang tinigilan ng mga Kastila. ü Dito natayo ang unang Katoliko sa pamamahala ni Padre Alonzo Jimenez noong 1567. Dating bahagi ng Albay ang Sorsogon, isa sa pinakabatang isla sa Luzon na ang dating pangalan ay Ibalon. ü Sinakop ng mga Kastila at ginawang kabisera noong 1649.
17. 17. Sorsogon ü Sorsogon ang kapitolyo, walang lungsod ngunit binubuo ng labimpitong (17) munisipalidad. ü Bicol na may halong Bisaya ang wikang ginagamit. ü May anim na pangunahing mataas na lugar, pinakamataas ang Bundok Bulusan na may taas na 1,559 metro. ü Bulubundukin ang kalawakang lupain ng lalawigan. ü Pangingisda, pagsasaka, pagtotroso at paghahayupan - ang pangunahing hanapbuhay. ü Abaka, palay, pili, niyog, at kopra - pangunahing produkto. ü Asin, bato, at bakal - yamang mineral.
18. 18. SorsogonMAGAGANDANG TANAWIN: • Talon Ginulajon na karugtong ng Ilog Irosin, • Bulkang Bulusan, • Rizal Beach, • Bucalbucalan Springs, • Bolos Springs, • Palhi Springs, • Cauayan Falls, • Masacot Springs, • Licol View at • San Benon Springs.
19. 19. Masbat e ü Hugis-sinsel ang Masbate. ü Binubuo ng tatlong pulo na nakahimlay sa Hilaga ng mga pulo ng Visaya at ng Hilagang Kanluran ng Bicol peninsula. ü Aroroy - bayan na nababalitaang maraming ginto. Ang pangalan ay hango sa salitang “Al oro” na itinawag ng mga Intsik. ü Ang lupain nito ay 4,048 km2, walang lungsod subalit binubuo ng dalawampu’t isang (21) bayan o
20. 20. Masbat e ü Pinakamalaki at siyang pang-11 sa pinakamalaking pulo ng kapuluan. ü Pinakamataas na bahagi ng lalawigan ang Mt. Engano na matatagpuan sa Burias na may taas na 427.63 metro. ü Pagsasaka, pag-aalaga ng baka, pangingisda, pagmimina at pagtotroso - pangunahing hanapbuhay. ü Mais, niyog, saging, bigas, at mga yamang mineral na ginto, pilak, bakal, karbon, oksido at manganese- pangunahing produkto. ü Bicol, Tagalog, Cebuano, Waray - wikang ginagamit sa Masbate.
21. 21. Masbat e MAGAGANDANG TANAWIN: • Dacu Beach Resort, • Espinosa Beach Resort, • Valencia Beach Resort, • Tinago Beach Resort, at • Matang Tubig Springs.
22. 22. Catanduan es ü Bantog ito sa taguring Pulo ng Dagat-Silangan (“Isle of the eastern Sea”) at Lupain ng Hinihinalang mga Pakpak (“Land of Hauling Wings”). ü Masasabing ito ang may pinakamaliit na sakop na lupain sa mga lalawigan ng Bicol. ü Walang matatawag na lungsod subalit may labing-isang munisipalidad o bayan. ü Ang Virac, ang pinaka-kapitolyo, at binubuo ito ng 11 na bayan. ü Pagsasaka at pagtotroso - ang kalimitang ikinabubuhay ng mga taga-Catanduanes. ü Abaka, palay, niyog, at mga halamang-ugat, troso, mga yamang mineral, ginto, pilak, marmol, manganese- pangunahing produkto.
23. 23. Catanduan es MAGAGANDANG TANAWIN: • Pinakapangunahing atraksyon ng lalawigan ay ang Bato-Balombong Falls, • Binahawan Falls sa Cabugao, • Radar Station sa Buenavista, • Baras-Macutan Falls, • Bato Tow-Cabugao Beach Resort, • Imelda Resort, • Kalapit ng Virac, • Igang Beach, • Palawig Beach Resort, • Boctot Plateau (sa pagitan ng Virac at S. Miguel).
24. 24. Literatura ng Rehiyon ng Bicol Literatura ng Rehiyon ng Bicol
25. 25. ü May mga alamat, awiting bayan, mga bugtong (patotodan), epiko, mga tula at mga pamahiin. ü Bantog na mga manunulat mula sa Rehiyong Bicol: Manuel Fuentabella Angelo de Castro Valerio Zuñiga Mariano Goyema del Prado Ben Frut Antonio Salazar Agapito San Antonio Clemente Alejandria Fortunato Reyes Juan Peñalosa Sirelo Salvador Adolfo Caro
26. 26. Rafael Gragera - sumulat ng Mayon Volcano. "The wings of time snatched by strength no longer can I climb, no longer can I visit you. I watched you from the distant plain my heart is drowned in longing pain." Salawikain o Kasabihan - nagiging batayan na ginagamit kadalasan lalo na sa “pagpapaalala sa mga tao ng maaaring kalabasan ng maling gawa.” Awiting Bayan o Kantang Suanoy - pagpapahayag ng nararamdaman at paniniwala ng mga tao na nilikha sa paraang paawit. Tumatalakay sa unang dalawang aspeto: paksa (tungkol sa pamagat ng kanta) at paghahandog (paraan ng pagpapalawak sa paksa ng mga kanta).
27. 27. Halimbawa ng mga Bugtong: •Isang bayabas, pito ang butas. •Isang bundok, hindi makit ang tuktok. •Nagtanim ako ng kahel Sa gitna ng dagat Marami ang naghahanap Isa lang ang pinalad. •Ang langit ay nababalot sa bao Ang bao ay nababalot sa tubig Ang tubig ay nababalot sa bunot.
28. 28. Halimbawa ng mga Salawikain: •Mabuti pang nag-iisa kaysa may masamang kasama. •Mabuti pa ang matakaw kaysa magnanakaw. •Better to lose money than to lose the respect of others. •Reputation is like a coconut which is hard to put back together once it is destroyed.
29. 29. Ang lahat ng talaan ng mga taong Ita sa Bundok Iriga ay may mga kantang tungkol sa: • Pag-ibig (dinusa), • Kinakanta sa pista (tolbon) • Awiting sa kalungkutan at kapighatian dahil sa pagkamatay ng isang kamag-anak (diwata) • Sarague - awiting pangritwal. • Dumago - awiting para sa namatay na ninuno. • Angoy- awitin sa burol. • Tagulaylay - awiting panggera. • Hoarasa - inaawit matapos ang isang kalamidad tulad ng pagsabog ng mga bulkan, matinding bagyo.
30. 30. Engkanto - maaaring maging anumang uri ng hayop, ibon, isad o tao. Banog - isang ibon sa gabi na isang uri ng engkanto, lumalabas sa oras ng gabi para manguha ng mga bata at ihuhulog mula sa puno ng niyog, kakaw o kawayan hanggang sa mamatay ito. Aswang - nagpapaiba-iba ng hitsura at porma tulad ng taong lumilipad sa gabi at kumakain ng ibang nilalang. Paniniwala sa mga espiritu - may kaugnay sa pamumuhay at paniniwala ng mga taga-Bikol. Hal. “Panyong Binurdahan” - isang babaeng nagngangalang Lulay ay inutusang paikut-ikutan ang ulo ni Juan. “Papel de Canton” - isang mahabang kanta na sulat diumano ng isang lalaki na ipinadala bilang pagsuyo sa kanyang minamahal.
31. 31. Sorompongaon o dugsungan - paligsahan sa pag-awit tuwing may mga kasiyahan. Ilan sa mga ito ay ang sumusunod: Manang Pulana - mayroong bersyon na nakatalang pinakamalaswa. “Nanay, may tao sa sirong” at “Si Bentoy” - awiting may kaugnayan sa pagtatalik “An Masinunodsunod” (Ang Mabuting Tagasunod) - nagmumudmud ng panutong moral, binubuo ng mga payo sa mga kabataan pagdating ng pag-ibig at pagpapakasal, at paggalang sa mga nakakatanda. “Sarong Hatol” (Isang Payo) - payo sa mga tamad na tao.
32. 32. MGA ALAMAT AT MITO Ang Pinagmulan ng Daigdig Ang Alamat ng Albay Si Irago at ang Binata Ang Alamat ng Buhi Ang Alamat ng Birheng Penafrancia Ang Alamat ng Bulkang Mayon Ang Alamat ng Iriga IBA’T IBANG KUWENTONG BAYAN Juan Osong •Ang Kapanganakan ni Juan Osong, •Ang Paglisan ni Juan Osong •Ang Hari at ang Anak ng Magsasaka •Ang Salbaheng Anak •Ang Tamad na Asawa •Ang Magsasaka at ang Pari
33. 33. IBALON Matandang Kasaysayan ng Ibalon: - “Ibalon” o “Ibalnon” ang naging tawag ng mga Kastila sa pook na ito at sa pangalang ito unang nakilala ang lupain ng mga sinaunang Bikolano. Naging batayan nito ang “ibal” o “ibay” na siyang kauna-unahang tawag ng tangway ng Bikol. Ang “iball” ay salitang pinaikli na ang Ibalyo(Bikol) o Ibaylo(Bisaya) na nangangahulugan na maging tuwiran mula sa Bisaya patungo sa kabilang ibayo sa dakong Timog Luzon.
34. 34. Katangian ng Epikong Ibalon - Binubuo ng 10 saknong, at may 4 na taludtod bawat saknong. Ang sukat ay 12 pantig ang bawat taludtod. Isinalin ni Fr. Jose Castano sa Kastila. - Ang kayarian nito ay nahahati sa dalawang bahagi: (1) Kahilingan ni Iling kay Kadugnung na awitin nitong huli ang mga pangyayaring nagpapakilala sa kabayanihan ng bayaning si Handyong (may 6 na saknong); (2) Ang awit ni Kadugnung na naglalaman at naglalahad ng mga pangyayaring naganap noong matagal na panahon. Iling - isang ibong laganap sa Kabikulan at kung inaalagaan ay maaaring turuang bumigkas ng ilang salita. Kadugnung - mang-aawit at matalinong makata at sa kahilingan ni Iling ay inawit niya ang epiko. Siya ang nagsalaysay ng epiko kay Fr. Jose Castano.
35. 35. MGA MANUNULAT NG REHIYON V: A. Aguilar, Celendonio V. B. Alejandria, Clemente Bulocon C. Arce, Alejo Guadalope D. Arrieta, Nicolas Serriano E. Bobis, Merlinda Carullo F. Fuentabella, Manuel Tria G. Perfecto, Mariano H. Salazar, Antonio Bufete I. Manalang-Gloria, Angela J. Lee, Ricky (Ricardo Arriola Lee) K. Polotan-Tuvera, Kerma aka Catalina Pascual
36. 36. Nagtatapos. Salamat!

Pagcaya

why all the blank pages?

The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man demanding book sources of the stories and information. harassment by repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

KAUGALIAN SA PANLILIGAW ( ibalong )

PAGE UNDER CONSTRUCTION

why all the blank pages?

The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man demanding book sources of the stories and information. harassment by repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

ANG PILI

  why the pages blank?

the translator of the blog got repeatedly harassed and stalked by a Canadian Man with an Asian Fetish. The Canadian man posted the translators underaged photos online without consent.

The translator quit due to repeated harassment and intimidation.

SI ORYOL

 why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

ANG LAKI, ANG PABORITONG KAMPON NI POONG ASUANG

 Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

Becareful of Online predators and Stalkers.

The real Aswangs are men who prey on the weak.

why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

ANG TAMBALULOS

 why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

ang mahiwang sinturon ni Okot

ANG MAHIWAGANG KABIBE NI MAGIDANG

  Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

Becareful of Online predators and Stalkers.

The real Aswangs are men who prey on the weak.

THE SPIRIT OF MT. BULUSAN: THE LEGEND OF SAN BERNARDINO STRAITH

 In Sorsogon's embrace, a tale unfolds,

Of San Bernardino, as history holds.

A spirit mighty, Mt. Bulusan's reign,

Land and people bound by an unseen chain.

Prosperity flowed, contentment in the air,

Under the spirit's rule, none dared to despair.

In a village close, a maiden fair,

Captured the spirit's heart, a love affair.

Abundance showered, gifts unseen,

To win her love, the spirit keen.

But the maiden's heart remained steadfast,

Chosen another, love meant to last.

Enraged, the spirit's love spurned,

Vengeance unleashed, the land mourned.

A scourge upon them, hunger and death,

Forest emptied, unproductive breath.

A monstrous creature, four wings spread,

Half-bird, half-beast, overhead it tread.

Believed to be the spirit, seeking his due,

A bride denied, revenge in its view.

Panic swept the villages, fear took hold,

Except for one, the favored suitor bold.

He stalked the creature, arrows in flight,

Blood spilled, a fatal, transformative sight.

Fleeing to the open sea, its demise drew near,

Cries echoed, death's grip, it could not clear.

Into the ocean, a head and body transformed,

Two islands emerged, where the spirit mourned.

The Strait of San Bernardino, a perilous space,

Between Samar and Sorsogon, dangers embrace.

Engkantado waters, enchanted allure,

The old folks warn, human lives endure.

Yearly, they say, lives are exacted,

In the narrow sea, where spirits, enacted.

The legend lives, in whispers, it's told,

Of Mt. Bulusan's spirit, and love turned cold.

LAGIM SA BULONG NG MGA KAWAYAN

 why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

PULO NG MATUNGKAD, ANG TINAGONG DAGAT AT HIGANTENG BANGUS

Noong lumang panahon kung saan ang mga poon at diwata ay kasamang namumuhay ng mga tao. Isang pulutong ng maliit na kaharian na tinatawag na Ibalong ay maynaniirahang isangbinatang mangigisda. Kahit mahirap ang binata at may dugong alipin siya naman ay Mabait, magalang at masiyahin at may kaayaayang anyo:Matikas at matipuno, napakaganda ng pagkayumaging kulay. Siya ay kinagigiliwan ng kanyang mga nakakasalamuha at mga kasama.  Isang araw habang nangingisda may nahuli ang binata at mga kasamahan nito sa lambat. Laking gulat ng lahat ng mangingisda ng makitang may isang Magindara/Sirena sa lambat. Napakagandang nilalang na kalahating babae at kalahating isda, maganda ngunit mapanganib. Sisibatin na sana ng mga mangigisda ang Magindara ng biglang tumalon sa tubig ang binata at pinakawalan ang magandang nilalang.

Lumipas ang mga araw at masagana ang huli ng mga mangingisda, ngunit isang araw bigla nalamang  tumahimik at nagdilim ang paligid. Isang malakas at malaking bagyo ang biglang humalik sa dagat kung saan ang pulutong ng mangigisda ay naroon. Lahat ng mga bangka ay tangay ng malakas na hanging dulot ng bagyo. Ang mga mangingisda ay nagsipaghulog sa nagngangalit na karagatan. Natakot ang binata at nag dasal sa mga poon at diwata. Siya rin ay nalaglag sa dagat. Nagimbal ang binata sa kanyang nakita, nakakapangilabot, nakita niyang kinakain ng mga Magindara ang mga kapwa niya mangingisda. Natakot ang binata di lang  para sa kanyang buhay, ngunit maging para sa kanyang kaluluwa (naniniwala ang mga lumang tao ng Ibalong na ang kalag o kaluluwa ng isang tao, kapag nalunod sa dagat ay habang panahon mabibilango sa dagat). Isang Magindara ang sumogod sa binata. Nang imulat ng binata sya na ay nasa pangpang at ang magandang magindara ay lumalangoy ng palayo sakanya.

Dahil alam ng binata na ang Magindara ang nagligtas sakanyang buhay inabangan nya ito,at ng kanyang masumpungan ay madalas na silang magkita sa tagung bahagi ng baybayin. Nagkamabutihan ang makisig na binata at ang magandang magindara

Ang binata lamang ang nakaligtas sa malakas na bagyo, lahat ng mga kasama nyang mangingisda ng araw na iyon ay hindi nang nakauwi ng buhay.Pagkaraan din ng bagyo ay lagi ng masagana at nakakahuli ng mabilis at marami ang binata. Kadalasan din ay may mga kabibeng may hiyas na napapadpad sa kanyang lambat. Dahil dito unti unti nang umaangat ang estado sa buhay ng makisig na binata. Dahil rin dito madami ang naiingit sa kanyang mga natatamasang biyaya.

MANTALA NI ASWANG

  why the pages blank?

the translator of the blog got repeatedly harassed and stalked by a Canadian Man with an Asian Fetish. The Canadian man posted the translators underaged photos online without consent.

The translator quit due to repeated harassment and intimidation.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

SI MASARAGA

 why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

SI MALINAO

 why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

SI MAGAYAON ( DARAGANG MAGAYON)

  why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

ANG ALAMAT NG MAINIT NA BUKAL NG TIWI

ANG MGA KAMPON NI PANGINOONG ASWANG

 Si Asuang ang diwata o diyos ng kasamaan at kaguluhan ng sinaunang Ibalong. 

Siya ang panginoon ng lahat ng mga halimaw at karaniwang aswang sa Ibalong, mula sa mga lumilipad na halimaw hangang sa mga aswang ng dagat.

Sinasabi na si Asuang ay kaakitakit na lalaki,may mahabang buhok, matangkad at matipuno ang pangangatawan. Ngunit ibinubunyag ng liwanag ng bwan ang tunay nitong anyo na nakakapangilabot na halimaw, may sungay, pangil at paa ng malaking kabing,kagaya sa modermong imahe ng demonyo.

Ayon sa alamat si Asuang ay naninirahan sa bulkan ng Malinao sa Bikol. Siya rin ang ama ng maraming kalating halimaw sa Ibalong, pinakakilala sa kanyang mga anak ay si Oryol na kalahating magandang dilag, kalahating higanteng ahas. Si Oryol ay may kapangyarihang mangakit at gawing sunod sunuran ang sinuma (babae,lalaki,binabayi,hayop,halimaw) makakarining ng kanyang malamyos at magandang tinig. Sunod ay ang mabait na si Magindara, na ang kalahati ng katawan ay puntot ng makulay na isda. Ang magandang tinig ni Magindara ay maykakayanang tumawag ulan at bagyo o magpahupa nito.

Si Asuang ay kinakatakutan sa Ibalong bilang panginoon ng kaguluhan at kasamaan. Pinaniniwalaang tinangka nitong nakawin ang apoy ni Gugurang. Ang apoy ni Gugurang ay nagbibigay kakayanan sa sinuman na buhayin ang mga bulkan at sunugin ang lahat ng bagay.Ngunit si Asuang ay nabigo pagkat mas makapangyarihan si Gugurang.

SI OKOT

  Si Okot ang diwata ng kagubatan, at ng mga ibon. Siya rin ang panginoon ng pangangaso sa sinaunang Ibalong o ang Sinaunang lupain ng Bikol. Siya ay sinasamba noon ng mga taga ibalong. Sinasabing si Okot ay matangkad at matipuno ang pangangatawan. Kayumangi ang balat. Si Okot ay napapalamutian ng mga dahon, siya ay may pana at palaso. Siya rin ay may mahiwagang sinturon na habi sa ginto, ang kanyang sinturon ay sisidlan ng mga pambihirang buto na may kakayanang magpagaling ng ano pamang karamdaman. Ang diyos na si Okot ay pinaniniwalaang sumisipol o humuhuni gaya ng ibon si Okot tuwing siya ay paparating. Sa ibang kwento ay nagpapakita bilang malaking puno ng balete o dalakit si Okot sa mga nanampalataya.

OKOT

Nang dumating ang mga mananakop na Kastila sa Ibalong at nalaman nila ang pag samba ng mga ''vagamundo'' sa diwata, Ang matinpuno at matayog na si Okot ay ginawang katatawanan ng mga kastila. Sinabi ng mga kastila na si Okot ay pandak, at isang duwende. Iniba ng mga kastila ang pananaw ng mga tao kay Okot.

REMINDER

The orally transmitted mythology of the Philippines is intended for sharing and understanding, not for appropriation, commercial exploitation, or the promotion of foreigners and foreign products. It is a dynamic narrative tradition that evolves over time, distinct from the standardized mythologies found in Western and European cultures. Unlike these established mythologies, the Philippine government has not mandated standardized versions of stories and legends.

Orally transmitted stories undergo variations and evolve over time, resulting in numerous different versions. There are many different version told by Filipinos,and retold by Filipinos.

SI BATALA

  why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

Onos: Ang Diyos ng Bagyo at Baha sa Bicol

why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

SI KALAPITNAN

SI LINTI AT DOLOGDOG

 

MGA ANITO NG BIKOLANDIA

ANG KATAMBAY

 

TIBURON,BUWAYA,MAGINDARA ATIBPNG NILALANG NG TUBIG NG IBALONG

 why the pages are blank?  the translator got stalked and harassed repeatedly by a canadian man. also posting the translators underaged photos online. the translator quit due to constant harassment. 

Why the some  pages blank ?

The translator got repeatedly harassed and stalked online by a Canadian man

Who also posted underaged Photos of the translator online

The translator quit due to harassment and intimidation.'

The real Aswangs are men who prey on the weak.

REAL ASWANGS ARE REAL LIFE SEXUAL PREDATORS

imagine a White Canadian man with strong Asian Fetish, Imagine your teenage daughter or son stalked by this man. Sending her or him bizarre messages, posting their underaged photos online which leads to many pedophiles sending harassing and sexually aggressive words to your children. For some reason, a White Canadian man was demanding sources for the stories on this blog, harassing the moderators and translators and other people involved in this blog. This blog is for personal use, we do not promote any product nor sell anything, nor want fame, 

ANG TAMBALULOS

SILI, GABI, SAWA, TAKAY ( ANG MGA BIYAYA NG LUMANG POON NG BIKOLANDIA)

 why the pages blank?

the translator of the blog got repeatedly harassed and stalked by a Canadian Man with an Asian Fetish. The Canadian man posted the translators underaged photos online without consent.

 The translator quit due to repated harassment and intimidation

ANG DARUWANAK

   why the pages blank?

the translator of the blog got repeatedly harassed and stalked by a Canadian Man with an Asian Fetish. The Canadian man posted the translators underaged photos online without consent.

The translator quit due to repeated harassment and intimidation.

BAKIT GUSTONG KAININ NG BAKUNAWA ANG BUWAN

MGA DI MASYADONG KILALANG NILALANG NG SA MITHOLOHIYA NG PILIPINAS

 Why are the pages blank ? translator got stalked and cosisntently contancted and  harassed by a Canadian with Asian fetish Also Posting Underaged photos online.

MATUNGKAD, ANG TINAGONG DAGAT DAGATAN

ANG KALAPASTANGANAN NI KALAPITNAN

ANG BIYAYA NI GUGURANG, ANG SILI

MGA KAMPON NI ASUANG

PAGE UNDER CONSTRUCTION CURRENTLY
TRANSLATING FROM BIKOLANO TO ENGLISH TO FILIPINO

ANG APOY NI GUGURANG AT ANG MGA ITIM NA KULASISI NI ASUANG

TATLONG BULOD NG IBALONG

 Malinaw - the beautiful,fair and cloistered princess of Ibalong, was well-kept and the sister of Daragang Magayon. In the place where Malinao drowned, Mount Malinao appeared. She was well kept for because she is much favored by the god of the sea Magindang. For her light skin reminds the sea god of Bulan, the god of the moon. ever since Malinao was born their had always been a bountiful catch from sea, and when Malinao is sad their fisher men could not catch fish.She was killed by the demi goddess Oryol because Oryol believed Malinaw learned the secrets of the gods

Masaraga - beautiful strong-willed and industrious princess of Ibalong, prayed to the gods often and possessed beautiful golden-brown skin. Tragically, she was killed by the flying monster called Banog, controlled by the magical voice of  the demi-goddess Oryol. The ground where Masaraga fell to her death, Mount Masaraga appeared.

Magayon - Most beautiful Princess in Ibalong. Depicted as often surrounded by small birds.Magayon sometimes called Mayon or daragang Magayon is the youngest sister of Masaraga and Malinao, Beautiful but proud and moody, some say she was blessed with having golden-copper  skin and copper/dark brown coloured hair. In the beginning she was stubborn and refused to make rituals and "atang" with her sisters. She fell in love with Panganoron and became humble but was forced to marry Pagtuga to save her father, Datu Makusog. She died during the fight of Pagtuga and Panganoron.  In the place where she lay the stunning Mayon volcano grew.

ANG MAYUMI AT MAAMONG SI MAGINDARA

 

SI ORYOL ANG PINAKAMAGANDANG HALIMAW SA IBALONG

Why All the black Pages?
The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man with strong Asian Fetish
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to stalking and the harassment
so no translations have been made recently

harassment accompanied with repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim

Oriol by Godfrey Eskota

he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

ANG TATLONG PINAKAMAGANDANG BABAE SA IBALONG

NAGA, MAGINDARA AT MGA SIRENA NG IBALONG

ANG MGA TAWONG LIPOD

Why All the black Pages?
The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man with strong Asian Fetish
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to stalking and the harassment
so no translations have been made recently

harassment accompanied with repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

BULAKLAW NG SAWA AT BULAKLAK NG TAKAY, BIYAYA NI BULAN SA IBALONG

MGA HALIMAW AT NILALANG NG IBALONG

 Bangkilan

Aswang

Aangal

Mananagal

Ditdit

Tik-tik

Wak-wak

Managilaw

Daruwanak

Magindara

Masusop-sop

Patiyanak 

ANG PAGDAONG AT PAGTAYO KAHARIAAN NG IBALONG

ANG BAKUNAWA

Why All the black Pages?
The translator of the blog got prodigiously stalked and harassed by a Canadian man with strong Asian Fetish
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to stalking and the harassment
so no translations have been made recently

harassment accompanied with repeatedly contacting his target via email and in all social media it doesn’t always end there. when these methods of contact are ineffective he escalated to more intrusive behaviors such as spying on, and unexpectedly confronting his victim
he also posted the translator's underaged photos online. The translator quit due to the harassment
so no translations have been made recently

SI HALIYA DIWATA NG BUWAN

 

Haliya

Sa mitolohiyang Bicolano Si Haliya ang Diyosa o diwata ng liwanag ng buwan, o diwata ng buwan sa lupain  Ibalong.  Mandirigma, Matapang at malakas ang loob, walang kapintasan ang kanyang maamo at magandang mukha na kanyang intinatago sa likod ng maskarang gawa sa ginto. Bilang diwata ng Buwan at kumakatawan sa liwanag ng buwan siya ang tagapagtangol ng sinaunang diwata ng buwan na si Bulan.

Pinaniniwalaang si Haliya ay anak ni Bula, sa ibang bersyon ng kwento siya ay kapatid, kapid ni Bulan. Malungkot at nangungulila sa pag iiisa sa kalangitan at kamurayan si Bulan. Sa kanayang pighati ay binunot niya mula sa kanyang katawan at nilalang nya ito upang maging kasama. Mula kay Bulan umusbong ang napakagadang si Haliya. Si Haliya gaya ni Bulan ay napakagandang diwata, mala sulta ang balat sa kaputian, ang kanilang mata at mahahabang buhok ay sing itim ng hating gabi.

Ang Diyosa nin Bicolandia, asin tagapagsurog nin Bulan

Si Haliya at matapang, matatag at mabagis kung minsan, kabaliktaran ng kanyang kapid na maamo, pala laro at may kahinhinan. Isang halimbawa ay ang kwento kung saan nakita ng mga Dayao ang halimaw na Rabot, nais agad puksain ni Haliya ang halimaw gamit ang kanyang kampilan ngunit siya ay pinigilan ni Bulan. Si Haliya at si Bulan ang pinaka ma-dayao o pinakamaganda sa kalangitan, dalisay na nagliliwanag sa madilim na kalangitan. Sa kanilang angking rikit ay nabibighani ang mga ibang diwata, halimaw at mga sirena.

Marami at iba iba ang kwento tungkol kay Haliya. Pagpasalinsalin ang kwento ni Haliya, Bulan at ng Bakunawa mula lumang pahanhon hangang sa kasalukyan..

Si Haliya at Bakunawa

Bakunawa

Maraming ibat ibang  kwento tungkot sa Bakunawa, laganap sa buong kapuluan. Sa Ibalong ,Ang bakunawa ay isang sinaunang diwata, isang diyos sa kailaliman. Gaya ng ibang nilalang nabighani ang si Bakunawa sa taglay na ningning ng mga dayao. Laging pinagmamasdan, laging tinitingala at laging umaasa si Bakunawa na mapansin manlang siya ni Bulan. Siang gabi bumaba mula sa kalangitan si Bulan at si Haliya. Masayang nag tampisaw at lumangoy kasama ng mga Magindara o sirena. Napagtanto ni Bakunawa na ito na ang tamang panahon upang lumapit at magtapat sa Bulan na kanyang laging tinitingala at tinatanaw. Nanglumapit si Bakunawa ay hindi siya napansin ni Bulan, pagkat ito ay masayang lumalangoy at nakikipaglaro sa mga sirena at iba pang nilalang. Napuno ng pag iimbot at galit si Bakunawa, ang tamis ng kanyang pagsinta ay napalitan ng pait at hapdi. Pinangako niya na mapapasakanya si Bulan. Nagpalit anyo ang diwata ng kailaliman, siya ay naging malaking nilalang na may kaliskis, isang dambuhalang halimaw na ang bibig ay sing-laki ng lawa. Mula sa kaibuturan ng dagat ay umabon ang Bakunawa upang lamunin si Bulan. Napansin ni Haliya ang paparating na panganip. Kanyang sinuot ang kanyang gayak pandigma, kinuha ang kampilang yari sa liwanag ng mga bituoon, at ang maskarang ginto. Kinalaban ni Haliya ang dambuhalang Bakunawa upang iligtas ang kanyang kapid. Nakita ni Gugurang (ang pinaka makapangyarihang diyos) ang mga naganap. Pinarusahan niyang manatiling anyong dambuhalang halimaw si Bakunawa. Simula noon ay katungali na ni Haliya ang Bakunawa.

Ang bulaklak ng Sawa at bulaklak ng Takay

Ang mga taong lipod ay ang mga ispiru ng hangin at ulap, sila ang mga mababang diwata na siyang naglilingkod sa mga dayao. Nais ng mga tawong lipod matuklasan kung ano ba ang mayroon sa lupa. Sakanilang pagtataka at paguusisa ay di sinasadyang marinig ni Haliya ang mga ito. Kimubinsi ng mga taong lipod na bumama sa lupa si Haliya, si Haliya naman ay pinilit si Bulan na sumama pababa sa lupa. Noong una ay ayaw pa ni Bulan bumaba sa, ngunit sa pag pupumilit ng kapid ay pumayag na rin ito. Mula sa kaintaasan ng kamurayan ay dahang dahang bumaba si Haliya at Bulan, kasunod ng mga tawong lipod. walang kupas ang kinang ng dalawa, ang pag baba ni Haliya at Bulan ay isang kagilagilalas na pangyayari. Sa kanilang kagandahan ay napatingil sa pag lipad ang mga ibon at mga lumilipad na nilalang. Pagtapak sa lupa ni Haliya at Bulan ang mga halimaw ng lupa ay pansamantalang naging maamo.Dahil sa kanilang taglay na kagandahan ang mga mababangis na aswang dagat na magindara ay naging maamo. Sa labis labis na kagandahan at busilak na liwanag na kanilang taglay pansamantalang nalimutan ng mga isda na lumangoy. Nagtampisaw sa lawa ng Bato si Haliya at Bulan. Ang mga halaman ay nag bulungan at nahiya. Tinanong ni Haliya ang mga ito. Sumagot ang mga halaman na hindi sila karapat dapat kausapin ng mga Buwan dahil sila ay mga halamang tubig lamang. Naantig si Haliya at Bulan sa mga kataga ng halaman. Bilang gantimpala sa kababaang loob pjnagkalooban nila ng kagandahan ng mga ito. Ang mga halaman ay naging bulaklak ng sawa (lotus)at bulaklak ng takay.(water hyacinth). Ang mga bulaklak na ito ay kumakatawan sa kababaang loob kanilisan ng kalooban ng puso. Makikitang kahit sa pinakamaputik na lugar ay namumukadkad ng nakaangat ng walang bahid ang mga ito. Ang tangkay naman ay nanatiling nakababad sa putik, simbulo na kailan man ay hindi mag mamataas.

Ang bulaklak ng sawa at ng takay ay kumakatawan sa pagiging mabait, mapagkumbaba at pagiging palakaibigan ng mga Bikolano. Ang putik at yurak na tinutubaan ng mga ito ay ang pasakit at paghihirap sa buhay na hindi maiiwasan, ang mamumukadkad ng mga bulaklak ay kumakatawan sa kalinisan ng budhi at pagiging masikap ng mga Bikolano. Ang tangkay na nakalubog sa putik ay gaya ng mga paang nakatapak sa lupa, ang magiging mabait at mapagkumbaba.

Haliya

Ibang sanaysay ukol sa bulaklak ng Takay

Namasadan mula sa kaitaasan at nasaksihan ni Haliya at Bulan ang pag iibigan ng mga mortal na si Takay at Kanaway. Nasaksihan nila ang puot at pag iimbot ng diyos ng bagyo at himpapawirin na si Onos, sa handlang sa pag iibigan ng dalawa. Dahil sa kasakiman ni Onos at nais niyang ma angkin ang dalagang si Takay ay nilubog niya ang buong Ibalong gamit ang daluyong. Di sinasadya ay nalunod ang kaawa awang si Takay at Kanaway. Naantig si Bulan at Haliya. kanilang muling pinagsama ang mga walang buhay na katawan ng magkasintahan at ginawang mga bulaklak ng Takay.

Si Haliya ang diwata ng liwanag ng buwan, ang bagong diwata ng buwan na sumasagisag sa katapangan at pagiging buo ng kalooban.Ang Diyosa nin Bicolandia, asin tagapagsurog nin Bulan, Ang paglaban nya kay Bakunawa ay tulad ng mga taong handang gawin ang lahat upang ipag tanggol ang mga minamahal sa buhay. Katapangan, pagpupursigi at kalinisan ng budhi. 

Haliya

REMINDER

The orally transmitted mythology of the Philippines is intended for sharing and understanding, not for appropriation, commercial exploitation, or the promotion of foreigners and foreign products. It is a dynamic narrative tradition that evolves over time, distinct from the standardized mythologies found in Western and European cultures. Unlike these established mythologies, the Philippine government has not mandated standardized versions of stories and legends.

Orally transmitted stories undergo variations and evolve over time, resulting in numerous different versions. There are many different version told by Filipinos,and retold by Filipinos.